เกษตรทฤษฎีใหม่ตามแนวทางพระราชดำริ
ตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อให้เกษตรกรรอดพ้นและสามารถดำรงอยู่ได้อย่างมั่งคงและยั่งยืน
ภายใต้กระแสโลกาภิวัฒน์และความเปลี่ยนแปลงต่างๆ "เศรษฐกิจพอเพียง"
หมายถึง ความพอประมาณ ความมีเหตุผล
รวมถึงความจำเป็นที่จะต้องมีระบบภูมิคุ้มกันในตัวที่ดีพอสมควร ต่อการมีผลกระทบใดๆ
อันเกิดจากการเปลี่ยนแปลงทั้งภายนอกและภายใน ให้สมดุลและพร้อมที่จะรองรับการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วและกว้างขวางทั้งทางด้านวัตถุ
สังคม สิ่งแวดล้อม และวัฒนธรรมจากโลกภายนอกได้เป็นอย่างดี
การทำไร่นาสวนผสม (Diversified
farm or Mixed farm) หมายถึง ระบบการเกษตรที่เกษตรกรสามารถทำนาข้าว
ปลูกพืชได้หลายชนิดรวมถึงการเลี้ยงสัตว์ เช่น ปลูกข้าว ไม้ผล พืชผัก เลี้ยงไก่
เป็ด เลี้ยงปลา เพื่อเป็นอาหารและขายเป็นรายได้
โดยเน้นการใช้ทรัพยากรที่ดินให้มีประสิทธิภาพและเกิดประโยชน์สูงสุด
จะต้องมีการวางแผนปลูกพืชพรรณให้เหมาะสมกับสภาพทางกายภาพของดินและที่ดิน
โดยเฉพาะการนำวัสดุเหลือใช้จากผลิตอย่างหนึ่งไปเอื้อประโยชน์อีกอย่างหนึ่งในไร่นาแบบครบวงจร
และการทำไร่นาสวนผสมจะต้องมีแหล่งน้ำเพื่อให้เพียงพอตลอดทั้งปี การปลูกพืชแต่ละชนิดให้มีการหมุนเวียนสับเปลี่ยนกันและปลอดสารพิษ
โดยใช้ปุ๋ยอินทรีย์ที่ทำขึ้นเอง
พระราชดำริ
"ทฤษฎีใหม่"
เป็นแนวทางหรือหลักการในการจัดการทรัพยากรระดับไร่นาคือที่ดินและน้ำ
เพื่อการเกษตรในที่ดินขนาดเล็กให้เกิดประโยชน์สูงสุด เป็นการเกษตรเพื่อเลี้ยงตัวเองได้
(Self
Sufficiency) ประหยัดและมีความสามัคคีในชุมชน การดำเนินการทฤษฎีใหม่
ได้พระราชทานขั้นตอนดำเนินงาน ดังนี้
ให้แบ่งพื้นที่ ออกเป็น 4 ส่วน ตามอัตราส่วน 30:30:30:10 ซึ่งหมายถึง
1. พื้นที่ส่วนที่หนึ่งประมาณ 30% ให้ขุดสระเก็บกักน้ำ เพื่อใช้เก็บกักน้ำฝนในฤดูฝน และใช้เสริมการปลูกพืช
ในฤดูแล้ง ตลอดจนการเลี้ยงสัตว์น้ำและพืชน้ำต่าง ๆ สามารถเลี้ยงปลา ปลูกพืชน้ำ
เช่น ผักบุ้ง ผักกะเฉด ฯ ได้ด้วย
2. พื้นที่ส่วนที่สองประมาณ 30% ให้ปลูกข้าวในฤดูฝน
เพื่อใช้เป็นอาหารประจำวันในครัวเรือนให้เพียงพอตลอดปี เพื่อตัดค่าใช้จ่ายและสามารถพึ่งตนเองได้
3. พื้นที่ส่วนที่สามประมาณ 30% ให้ปลูกไม้ผล ไม้ยืนต้น พืชผัก พืชไร่ พืชสมุนไพร ฯลฯ
เพื่อใช้เป็นอาหารประจำวัน หากเหลือบริโภคก็นำไปจำหน่าย
4. พื้นที่ส่วนที่สี่ประมาณ
10% ใช้เป็นที่อยู่อาศัย เลี้ยงสัตว์ และโรงเรือนอื่น ๆ เช่น
ถนน คันดิน กองฟาง ลานตาก กองปุ๋ยหมัก โรงเรือน โรงเพาะเห็ด คอกสัตว์
ไม้ดอกไม้ประดับ พืชผักสวนครัวหลังบ้าน เป็นต้น
- ขึ้นอยู่กับสภาพภูมิอากาศและภูมิประเทศ
- คุณภาพของดิน เช่น การเตรียมดิน เพื่อรักษาสภาพของดิน
เพราะพื้นที่นี้เป็นดินถม ปุ๋ยที่ใส่ก็เป็นปุ๋ยที่ทำขึ้นเอง
- การเลี้ยงปลา
ทำบ่อเลี้ยงปลาดุก ในนาข้าวมีปลาตะเพียน เพื่อเป็นอาหารและรายได้เสริม
- การเลี้ยงไก่-เป็ด เลี้ยงประมาณ 20-30 ตัว
หมุนเวียนทุก 10 เดือน เพื่อนำมาเป็นอาหารในครัวเรือน
โดยใช้เศษอาหาร รำและปลายข้าว จากผลผลิตการทำนามาใช้เลี้ยงไก่-เป็ด
อย่างไรก็ตามอาจสามารถผสมผสานระหว่างการปลูกพืชต่างชนิด
หรือการเลี้ยงสัตว์ต่างชนิด มีการเกื้อกูลกันจากกิจกรรมการผลิต
นำเศษวัสดุเหลือใช้จากกิจกรรมหนึ่งไปใช้กับอีกกิจกรรมหนึ่ง เช่น
มูลสุกรเป็นอาหารปลา เศษพืชผักเป็นอาหารสุกร มูลสุกรใส่พืชผัก ลักษณะการทำกิจกรรมหลายๆ
อย่างเช่นนี้เกษตรกรจะมีรายได้จากผลผลิตหลายๆ อย่าง
มีการกระจายการใช้แรงงานตลอดทั้งปี มีความรักและผูกพันกับผืนนา
มีความภาคภูมิใจในผลงาน ผลผลิตของตนเอง ไม่อยากทิ้งไร่นาไปที่อื่น
เกษตรกรมีรายได้ตลอดทั้งปี และลดค่าใช้จ่ายสำหรับการซื้ออาหาร เช่น ผัก ผลไม้ และแหล่งอาหารโปรตีน
เช่น ปลา ไก่
การจัดการกิจกรรมการผลิตทางการเกษตรให้มีการผสมผสานเกื้อกูลกันอย่างได้ประโยชน์สูงสุดนั้น
ควรมีกิจกรรมหลายๆ อย่าง โดยเฉพาะอย่างยิ่งควรปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์ร่วมกันไปด้วย
เนื่องจากพืชและสัตว์ใช้ทรัพยากรแตกต่างกันและมีห่วงโซ่ความสัมพันธ์ที่ต่อเนื่องกันอยู่
พืชโดยทั่วไปมีหน้าที่และบทบาทในการดึงเอาแร่ธาตุในดิน อากาศ
และพลังงานจากแสงแดดมาสังเคราะห์ให้อยู่ในรูปของอาหารพวกแป้ง น้ำตาล โปรตีน
และแร่ธาตุที่สัตว์ใช้ประโยชน์ได้
ขณะที่สัตว์ไม่สามารถบริโภคอากาศและแร่ธาตุที่จำเป็นโดยตรง
ต้องบริโภคจากพืชอีกต่อหนึ่ง
เมื่อสัตว์ขับถ่ายของเสียหรือตายลงก็จะเน่าเปื่อยย่อยสลายกลายเป็นแร่ธาตุต่างๆ
ที่เป็นประโยชน์กับพืช
วงจรความสัมพันธ์นี้จะหมุนเวียนรอบแล้วรอบเล่าจนกลายเป็นห่วงโซ่ความสัมพันธ์ที่ไม่สามารถแยกจากกันได้
การเลี้ยงสัตว์หรือปลูกพืชเพียงอย่างเดียวในพื้นที่กว้างขวางจึงส่งผลกระทบต่อสมดุลระหว่างพืชกับสัตว์
ก่อให้เกิดปัญหาต่อระบบนิเวศในที่สุด
ผลดีที่จะเกิดจากไร่นาสวนผสม คือ
1. เพิ่มระดับรายได้
มีรายได้รายวัน รายสัปดาห์ รายเดือน รายปี
2. ลดความเสี่ยงจากภาวะธรรมชาติและการตลาดแปรปรวน
เนื่องจากไร่นาสวนผสมมีความหลากหลายของกิจกรรมการเกษตร
ทำให้เกิดความหลากหลายด้านชีวภาพ
อายุการเก็บเกี่ยวและผลผลิตที่ออกจำหน่ายมีความแตกต่างกัน
สามารถช่วยลดการระบาดของโรคและศัตรูพืชลงได้ และบางครั้งราคาผลผลิตบางชนิดตกต่ำ
ขณะบางชนิดราคาสูงให้ผลตอบแทนดีกว่า
3. ลดการพึ่งพาปัจจัยการผลิตภายนอกให้น้อยลง พึ่งพาทรัพยากรในไร่นามากขึ้น
4.กิจกรรมหลากหลายทั้งสามารถเพิ่มรายได้
มีอาหารไว้บริโภค และใช้สอยในครัวเรือน
5.ในระยะยาวสร้างความสมดุลทางธรรมชาติทำให้ระบบนิเวศเกษตรชุมชนดีขึ้น
ทั้งนี้ ระบบการผลิตไร่นาสวนผสมในประเทศไทย
เกษตรกรนิยมปลูกไม้ผลและไม้ยืนต้นควบคู่กับการทำนาและการเลี้ยงสัตว์
การมีไม้ผลไม้ยืนต้นสร้างความร่มรื่น ความชื้นในระบบการผลิต
การใช้ปุ๋ยหมักและปุ๋ยคอกจากเศษวัสดุการเกษตร
โดยการหมุนเวียนการใช้ทรัพยากรในไร่นา และพึ่งพาปัจจัยการผลิตภายนอกน้อยลง
ทำให้ระบบนิเวศเกษตรดีขึ้น
สารจากใจ...
ตอบลบร่วมสรรค์สร้างชุมชนให้เข้มแข็ง ร่วมสานแรงหลอมรวมใจสู้ปัญหา
ทั้งคุณวุฒิวัยวุฒิระดมปัญญา เพื่อพัฒนาเกษตรไทยสู่สากล
วิสาหกิจชุมชนกลุ่มคนกล้า ซีเอสอาร์ถือปฏิบัติทั่วแห่งหน
ปลดทิ้งทุกข์สุขยั่งยืนคืนชุมชน บรรลุผลบรรลุงานสำราญเอย
คำนิยม : วิสาหกิจชุมชน LICH
ถ้าชอบกด Like ถ้าใช่กด Share เด้อพี่น้องคร้าาาบ...
*_ขออนุญาตโพสนะครับ_* จำหน่ายกล้าพันธุ์ไม้ป่าทุกชนิด ทุกสายพันธุ์ อาทิเช่น สักทอง ยางนา พะยูง ประดู่
ตอบลบมะค่า ตะเคียน ราคาไม่แพง จำหน่ายทั้งปลีกและส่งทั่วประเทศ ผลงานเป็นที่ประจักษ์ทั่วประเทศกว่ายี่สิบปี
สนใจติดต่อคุณไก่ 095-4654546 ,0946465654
ID line kai54654546
Email nangpaya@hotmail.com
ชมผลงานและคุณภาพกล้าพันธุ์ไม้ได้ที่ www.takuyak.com
หรือที่แฟนเพจ คุณไก่กล้าพันธุ์ไม้
หรือชมคลิปที่ www.youtube.com ช่อง ชัยชนะ เสือเพ็ง
หรือที่แฟนเพจ ชมรมเกษตรกรผู้ปลูกไม้พะยูงแห่งประเทศไทย